Nhiều chủ doanh nghiệp đã lo lắng rằng đại dịch Covid-19 sẽ làm suy giảm giá trị doanh nghiệp của họ, và nhiều nhà đầu tư cá nhân cũng nhờ tôi xem lại các tài sản của họ có còn là các khoản đầu tư hấp dẫn nữa hay không. Đây là một sự hiểu lầm phổ biến và cơ bản trong định giá. Khi trao đổi về định giá một doanh nghiệp hoặc một khoản đầu tư, tôi thường gặp phải sự hiểu lầm này, không chỉ trong những thời điểm khó khăn.
Giá trị của một doanh nghiệp hoặc một khoản đầu tư thường không, và không nên, chỉ dựa vào một kết quả hoạt động hoặc sự kiện đơn lẻ. Điều này bao gồm những vấn đề không biết trước được như Covid-19. Ngay cả khi không có sự kiện như vậy xảy ra, nếu một doanh nghiệp có một năm xấu thì điều đó cũng không tự động làm giảm giá trị của doanh nghiệp đó. Nếu đó là một sự kiện không thể lường trước hoặc đặc biệt, nó thường được xem là một việc bất thường. Một chuyên gia thẩm định đúng chuyên môn và công bằng thường loại bỏ khoản mục chỉ xảy ra một lần này. Họ vẫn nghiên cứu kĩ lưỡng các nguyên nhân đằng sau và xác nhận liệu sự kiện này có liên quan đến các vấn đề mang tính cấu trúc hay không. Đây là một thông lệ được chấp nhận và áp dụng cho những thời điểm thuận lợi cũng như khi khó khăn.
Một ví dụ đơn giản để hình dung: Nếu một doanh nghiệp có một năm đặc biệt xấu trong nhiều năm tốt, năm xấu đó sẽ được xem xét kĩ lưỡng và giá trị của toàn bộ doanh nghiệp sẽ được điều chỉnh tương ứng và giá trị của doanh nghiệp đó thường sẽ tăng lên. Ngược lại, nếu một doanh nghiệp có một năm đặc biệt tốt trong nhiều năm xấu, năm tốt đó thường sẽ bị loại ra khỏi phương trình cho mục đích điều chỉnh và giá trị của doanh nghiệp đó thường sẽ giảm xuống. Kết quả hoạt động của một năm hoặc một sự kiện riêng lẻ, dù tốt hay xấu, thường không có nhiều ý nghĩa trong một bức tranh tổng thể. Bức tranh tổng thể còn bao gồm nhiều yếu tố khác nữa, như tầm nhìn của doanh nghiệp, độ hấp dẫn của ngành, các dự phóng tương lai, các sản phẩm dịch vụ, quản lý tài chính, đội ngũ, hệ thống và quy trình.
Điều quan trọng, đặc biệt đối với các nhà đầu tư, là khả năng của doanh nghiệp trong việc chuẩn bị, giảm thiểu và vượt qua những vấn đề có thể và không thể lường trước được. Khả năng này thường được đánh giá là yếu tố quan trọng then chốt trong việc xác định nền tảng và giá trị nội tại của một doanh nghiệp. Nếu doanh nghiệp có khả năng thay đổi và thích ứng tốt, những thời điểm khó khăn sẽ dễ là bạn hơn là thù.
Ở ASART, chúng tôi có một dịch vụ đặc biệt gọi là Đánh giá Mức độ Sẵn sàng (hay thường được gọi là Chẩn đoán Sơ bộ) để đánh giá sức khỏe của một doanh nghiệp bằng một cái nhìn toàn cảnh về 20 tiêu chí quan trọng nhất mà chủ doanh nghiệp và các lãnh đạo cấp cao cần được nhìn thấy để hiểu doanh nghiệp mình và theo dõi giá trị doanh nghiệp mình. Tăng trưởng bền vững nằm ở trung tâm của 20 tiêu chí này bởi nó gói gọn và thể hiện tất cả các khía cạnh nhằm phản ánh bức tranh thực tiễn và giá trị của doanh nghiệp.
Một ví dụ đơn giản khác: Hầu hết các công ty Việt Nam đang còn khá non trẻ so với các công ty của những nước phát triển. Ho thường được thành lập trong điều kiện khó khăn và ra đời trong khó khăn bức thiết. Nhiều công ty chưa được kiểm chứng qua thời gian, và chưa trải qua kinh nghiệm mất mát lợi ích dài hạn vì lợi ích trước mắt. Do đó, hầu hết họ không có sẵn kế hoạch dự phòng để giúp việc kinh doanh có thể tiếp diễn khi có vấn đề, không có những người thay thế các vị trí quyết định chủ chốt, và không được trang bị đầy đủ để ứng phó với những thách thức mang tính nền tảng. Điều này khiến giá trị của các doanh nghiệp trên dễ dàng bị tác động bởi các sự kiện như Covid-19.
Vì vậy, trong những thời điểm khó khăn, chính những mục tiêu tăng trưởng bền vững, văn hóa chuộng thay đổi và khả năng vận hành linh động mới là những yếu tố tác động đến việc định giá doanh nghiệp, chứ không phải chính thời điểm khó khăn đó. Đó là những lợi thế cạnh tranh thực sự giúp giảm thiểu rủi ro và bảo toàn giá trị cho doanh nghiệp mà các chủ sở hữu và các lãnh đạo cấp cao nên ưu tiên quan tâm.
Bài viết này được đăng tải bởi Business Executive Network, được viết bởi Bình Lê ngày 17 tháng 5 năm 2021.
Về Chúng Tôi
ASART là công ty tư vấn chuyên biệt hàng đầu cung cấp các dịch vụ tư vấn quản lý toàn diện về tài chính doanh nghiệp, chiến lược doanh nghiệp, và quản lý tài sản, tập trung vào hoạt động mua bán & sáp nhập (M&A), hợp tác chiến lược, tối ưu hiệu quả đầu tư, và phát triển bền vững.
ASART theo dõi sát sao các xu hướng và thay đổi trên thị trường để cung cấp kiến thức chuyên sâu đáng tin cậy đẳng cấp quốc tế, kinh nghiệm thực tiễn, và hiểu biết sâu sắc về địa phương cho các tập đoàn đa quốc gia và các công ty Việt Nam hàng đầu muốn thành công và mở rộng ở Việt Nam và Châu Á.
Chúng tôi có một mạng lưới rộng lớn và chặt chẽ với các công ty hoạt động hiệu quả và các nhà đầu tư uy tín từ nhiều ngành khác nhau, bao gồm sản xuất, chăm sóc sức khỏe & dược phẩm, xây dựng & công trình, bất động sản, vận tải & logistics, ngân hàng & dịch vụ tài chính, bán lẻ, giáo dục, cơ sở hạ tầng, truyền thông và năng lượng.
Hiểu biết của chúng tôi giúp bạn đưa ra các quyết định sáng suốt, giải quyết các vấn đề hiệu quả hoặc có được một góc nhìn mới. Khả năng thực thi, kinh nghiệm và hiểu biết sâu rộng của chúng tôi về thị trường, đã hỗ trợ nhiều khách hàng trong việc giải quyết các vấn đề khó, thực hiện các chiến lược phù hợp, tìm kiếm các mục tiêu, kết nối với các nhà đầu tư, và hoàn thành các thương vụ thành công, là không thể so sánh và được công nhận là hàng đầu.
Liên hệ qua contactus@asart.com.vn hoặc +84 28 3821 6166 để có thêm thông tin chuyên sâu và xem chúng tôi có thể giúp gì cho doanh nghiệp của bạn!
Tiếng Việt 
English